EL FILIBUSTERISMO

Mga natutunan sa mga nilalaman ng akda na patungkol sa panahon ni Rizal:

• Ang pulikita at simbahan ay pinagmumulan ng pagkakakitaan
• Ang asimilasyon ay isang pag-asa ngunit kailangan na ng rebolusyon
• Masasalamin ang totoong buhay. Gumamit siya ng mga totoong pangyayari gaya nang nangyari sa mga taga-Calamba na kinatawan ng karakter na si Tales.
• Mabigat ang mga salitang binibitawan at nagpapahiwatig ng rebolusyon
• Ang rebolusyon ay hindi magtatagumpay kung ang mga tao ay hindi nagkakaisa.
• Edukasyon ang susi upang tayong makalaya.
• Ang rebolusyon ay magtatagumpay kung iisa ang minimithi natin at kung iyon ay ang ating kasarinlan

Mga Piling Kabanata Sa El Filibusterismo at mga natutunan

Si Simoun

• Ang mga kabataan ang pag-asa ng pagbabago ng Pilipinas.
• Ang dahas ay hindi magandang panglaban para sa kasarinlan, ngunit ito'y kinakailangan.
• Si Simoun ay nabuhay sa pagkatao ni Elias. Siya ay naging isang rebolusyunaryo at naging isang masamang ehemplo  ng paghihiganti at pagpapahirap sa pilipino ngunit ang kanyang plano ay ang galitin at buhayin ang pagkamakabayan ng mga tao.
• Ang mga taong naghirap at nagpighati kagaya ni Simoun ay dapat matutong lumaban at ipaglaban ang kanilang karapatan.

Kayamanan at Karalitaan

• Pagpapakita ng galit ni Rizal sa mga haciendero sa Calamba
• Ang pag-aapoy at pagpapahiwatig ng paglaban sa mga mananakop.
• Ang importansya ng mga pagnanasa ng mga Pilipino.
• Ang Pilipinas ay isang pugad ng mga mapanamantala.

Ang Huling Yugto

• Kabataan parin ang pag-asa ng pagbabago.
• Edukasyon ay nararapat para sa lahat upang hindi tayo mapagsamantalahan.
• Ang madugong paghihiganti ay hindi magandang paraan ng paglaban para sa kalayaan.
• Ang kalayaan ay makukuha sa pagsasakripisyo at pagiging isa ng Nasyon.